XCOM: Enemy Unknown, strategiczna gra turowa wydana przez 2K Games 9 października w 2012r. na PC oraz konsole. Za stworzenie gry odpowiadało studio Firaxis Games, które postanowiło wskrzesić serię XCOM z 1993 r.
Przyznam się bez bicia, gra leżała u mnie na półce od jakiegoś czasu i nie potrafiłem się za nią zabrać. Po uruchomieniu gry pomyślałem, że jest to pewnie kolejny durny shooter, w który zagram raz, może dwa razy. Ku mojemu zaskoczeniu, pozytywnie się rozczarowałem. Gra pochłonęła mnie bez reszty i pragnę zaznaczyć, że nie warto sugerować się screen shotami, ponieważ pozory mylą. Tematyka gry może nie jest zbyt świeża, zwłaszcza że seria XCOM-ów istnieje już bardzo długo, ale ten remake robi piorunujące wrażenie. Grę rozpoczynamy w momencie inwazji obcej cywilizacji na Ziemię. Nie wiemy jaki jest cel kosmitów, ale sądząc po pierwszych doniesieniach, oczywiście nie są przyjaźnie do nas nastawieni. Naszym zadaniem jest ochrona ziemi przed obcym najeźdźcą. Do tego celu została powołana przez ONZ organizacja XCOM , a ty stajesz się jej dowódcą. Agencja jest sponsorowana przez 16 państw. Siedziba organizacji XCOM znajduje się pod ziemią. Na początku gry możemy wybrać kontynent na którym ma się ona znajdować. W zależności od wyboru kontynentu przyznawane są profity takie jak krótszy czas badań, większe dofinansowanie, czy też zmniejszenie kosztów utrzymania myśliwców. Baza przedstawiona jest w przekroju poprzecznym, a zarządzanie nią odbywa się w czasie rzeczywistym.

Niezwykle ważnym elementem gry jest rozsądne administrowanie bazą. Możliwości, które oferuje nam gra jest naprawdę bardzo wiele. Będziemy zarządzać badaniami naukowymi, produkcją broni, prowadzić przesłuchania obcych, czy rekrutować nowych żołnierzy. Najistotniejszą jednak sprawą jest mapa, dzięki której monitorujemy niepokoje na świecie oraz musimy właściwe dysponować funduszami. Wielokrotnie staniesz przed dylematem jak wydać pieniądze agencji. Czy może zbudować dodatkowe łącza satelitarne, a potem satelitę żeby zmniejszyć panikę w danym kraju? A może zainwestować w projekt badawczy dzięki, któremu nasi żołnierze ruszą z lepszym sprzętem na następna misję? Dylematów jest naprawdę bardzo dużo, a wybór należy do ciebie. W pierwszym przypadku możliwość wysłania satelity jest kluczowa w momencie kiedy w danym kraju panika jest na najwyższym poziomie. Wysłanie satelity spowoduje jej zmniejszenie. Jeżeli nie będziesz miał możliwości zmniejszenia paniki w danym kraju, a sięgnie ona zenitu, to dany kraj wycofa się z projektu oraz swoje fundusze. Jeżeli 8 krajów i więcej wycofa się z projektu kończysz rozgrywkę i jest przysłowiowe „GAME OVER”.

W centrum dowodzenia będziemy otrzymywać zadania od naszych zwierzchników, bądź też prośbę o pomoc od kraju wspierającego projekt XCOM. Głównym celem jest nie tylko wyeliminowanie obcych. W zależności od misji naszym zadaniem może być uratowanie jak największej liczby cywili, niedopuszczenie do wybuchu bomby w centrum miasta lub ochrona i ewakuacja ważnej persony. Po otrzymaniu misji udajemy się naszym statkiem na miejsce zdarzenia. Rozgrywka ukazana jest w rzucie izometrycznym. Przechodzimy w tryb turowy przy bezpośrednich starciach z obcą rasą. Na początku wykonywanych misji kontrolujemy 4 żołnierzy. Wraz z rozwojem projektu możemy mieć do dyspozycji maksymalnie 6 żołnierzy. W pierwszej misji nasi żołnierze są „bezklasowi”, ot tak - zwykli szeregowcy. Dopiero po uzyskaniu doświadczenia w konkretnej misji nasi wojacy awansują klasowo. W XCOM do dyspozycji mamy 4 klasy żołnierzy: sniper, suport, assault, heavy. Nieodłącznym elementem gry jest zastosowanie obiektów z otoczenia. Aby utrudnić naszemu wrogowi „ustrzelenie nas” będziemy musieli się kryć za przysłowiowym winklem, samochodem. Kryjąc są za przedmiotami nie ułatwimy obcym oddania celnego strzału, ale musimy zwrócić również uwagę na to za czym się ukrywamy. Jeżeli ukryjemy się za samochodem, a obcy trafi w niego, w następnej turze pojazd wybuchnie i zada obrażenia obszarowe. Tak więc nie polecam skupiania swoich żołnierzy w jednym miejscu. Miłym zaskoczeniem jest możliwość destrukcji każdego elementu otoczenia – na przykład rzucając granatem można zburzyć ścianę lub ręką wybić szybę. Grając na normalnym poziomie trudności muszę przyznać, że przeciwnicy są wymagający, a ich sztuczna inteligencja stoi na wysokim poziomie. Możemy podwyższyć jeszcze poprzeczkę o dwa poziomy trudności oraz włączyć tryb iroman, który powoduje brak możliwości zapisu gry w dowolnym momencie.

Nie licząc misji kluczowych dla fabuły, większość jest generowana losowo. Niedoświadczeni żołnierze, którzy otrzymają krytyczne obrażenia łatwo panikują, a panika nawet jednego żołnierza nie ułatwia nam zadania. Taki żołnierz może postrzelić kolegę, zacząć chaotycznie strzelać do obcych lub bezsensownie uciekać. Dlatego osobiście polecam (jeżeli będziecie mieli taką możliwość) zabierania na misję doświadczonych żołnierzy plus jednego żółtodzioba, który będzie mógł zdobywać cenne doświadczenie.

Ciekawym elementem jest również możliwość wysłania myśliwców z naszej bazy w celu zestrzelenia UFO (w momencie kiedy wykryją je nasze satelity). Może ktoś powie, że jestem czepialski, ale mogliby troszkę bardziej rozbudować system walki. Nie mówię tutaj, że ma być od razu rozbudowana cała symulacja myśliwca. Do dyspozycji mamy min: celowanie, unikanie, a kiedy klikamy jedną z opcji komputer robi za nas wszystko sam.

Jeśli chodzi o grafikę jednym może się spodobać, a inni mogą uznać ją już za „archaiczną”. Jestem graczem ze starszego pokolenia dlatego główną uwagę przywiązuję do samej rozgrywki. Osobiście nic nie mam do silnika Unreal Engine 3. Rozgrywkę urozmaicają tzw. cut scenki w momencie oddania strzału, które jednak nie zawsze występują. Spotkamy również czasami problemy z pracą kamery, ale nie ma to znaczącego wpływu na rozgrywkę. Muzyka idealnie wkomponowuje się w tematykę gry i odpowiednio nastraja gracza.

Gra dostaje natomiast ode mnie dwa małe minusiki za „szalone latanie” ekranu w momencie kiedy zamierzamy rzucić granatem celując w obszar, gdzie znajdują się przeciwnicy. Jest to niezwykle frustrujące. Rozczarowała mnie również troszkę misja finałowa od której oczekiwałem odpowiedniej długości, jakiś zwrotów akcji, czy bardziej wymagającego poziomu trudności.

Powiem szczerze, że od dawna czekałem na grę, która choć trochę zbliży się do kultowego Jagged Alliance 2. Pisząc to mam na myśli samą rozgrywkę. Czy udało się to XCOM Enemy Unknown? Jak najbardziej, między innymi dzięki porywającej fabule. Dawno nie widziałem gry przy, którą traciłem poczucie czasu. Rozpoczynałem rozgrywkę o godzinie 22.00, a kończyłem niekiedy o 2.00 nad ranem. Byłem ciekawy jakie teraz badanie rozpocznę, jaką nową broń skonstruuję, a może przesłucham obcego i wydobędę z niego jakieś istotne informacje. W erze wysokobudżetowych produkcji i kolosalnych nakładów pieniężnych na marketing XCOM Enemy Unknown stanowi poważnego konkurenta. Gra jest absolutnym powiewem świeżości na rynku i jest grą kompletną, którą można przechodzić wielokrotnie.

Ocena ogólna: 8+ /10
Grywalność: 9/10
Grafika: 8/10
Dźwięk: 8/10

Plusy:
• wysokie SI przeciwników
• złożony tryb strategiczny
• zastosowana ekonomia
• doczekaliśmy się w końcu polskiej wersji językowej
• tryb wieloosobowy
• muzyka budująca klimat gry

Minusy:
• praca kamery
• słaba misja finałowa

Author: Radoslaw Sałaga "Fantasy Games Archives Music"