Disosiyatif kimlik bozukluğu veya yaygın bilinen adıyla çoklu kişilik bozukluğu ya da karıştırılan diğer adıyla disosiyatif kişilik bozukluğu kişilik bütünlüğünün, birliğinin bozulması şeklinde beliren zihinsel hastalıktır. Şahsiyet bir bütündür. Şahsiyetteki ayrışma bazen sınırlı ve kısmi olabilir. Bu halde beyinde şekillenen bazı olguları hasta kendi dışında olmuş şeyler gibi görür (zihni otomatizm olgusu). Bazı hallerdeyse ruhsal bütünlüğün parçalanması daha derinlere iner, hasta kendinde birbirinden farklı iki ayrı varlık olduğunu zanneder: Bu iki kişi apayrı olmakla beraber bazen bir arada bulunur, bazen de art arda ortaya çıkar (Bunun karakteristik bir örneği sarada görülen “ikinci durumlar”dır); bundan başka, hastalık hastanın kendi vücudunu vücut dışında görmesi şeklinde de belirebilir (heotoskopi veya çift görme). Genellikle bir panik atak veya yaşanmış bir travma sonucunda beynin otomatikman kendi kendini koruma altına alması anlamına da gelir.

Bu hastalığa sahip kişilerin iki veya ikiden daha fazla kişilikleri vardır. Bu kişiliklere alter denir. Alterler farklı zamanlarda hastanın davranışlarını kontrol eder. Her alterin kendine has özellikleri (örneğin hoşlanıp hoşlanmadığı şeyler) bulunmaktadır. Bu hastalık kimi zaman halüsinasyonlara da yol açabilmektedir. Bir ayrışma biçimi olan bu hastalığın bir başa çıkma mekanizması olduğunu belirten uzmanlar da bulunmaktadır.