Rehberi hazırlama nedenim, Arch kullanıp türkçe kaynak bulma sıkıntısı çeken arkadaşlara yardımcı olmaktır. Bu rehber, Steam üzerindeki ilk Türkçe "Arch Linux Oyun Optimizasyonu" konusudur. Umarım bu rehber vesilesiyle bir nebze de olsa Türkiye'de Linux kullanımını arttırmayı başarırız.

Öncelikle şunu söylemeliyim. Doğru yapılandırılmış bir Linux distrosuyla, destekleyen tüm oyunlarda çok daha yüksek FPS değerleri alıyorsunuz. (desteklenmeyen oyunlar da açabiliyorsunuz, ben optimizasyon yapmayı ve steamde oyun açmayı göstereceğim)

2023 yılında hala Linux'lar oyun açmaz diyen varsa linç yemeden kafasını kuma gömsün. Bu söylentiyi 2013'de duysaydım kabul edilebilirdi ancak şu an durum öyle değil.

Tek sıkıntı, Anti-Cheat sistemi bulunduran online oyunları (örnek: valorant) açamayabiliyorsunuz. Bunun da sebebi Linux portlu uygulamalarla hile yazıp bypass etmek çok basit, aynı zamanda hileciyi yakalamakta epey zorlaşıyor.

Rehbere yanlışıkla denk gelmiş ve "Linux ne yahu?" diyen bir bireyseniz, bu sorunun yanıtı rehber kapsamı dışındadır. Çünkü GNU/Linux birkaç cümlede anlatabileceğim bir şey değil, haksızlık etmiş olurum. Google'da araştırarak ne olduğunu öğrenebilirsiniz.

Bu rehber Linux sistemlere hakim bir kişi tarafından hazırlanmıştır. Yoğunlukla içerikte kendi tecrübelerimi yazmış olsam da Arch Wiki ve birkaç subreddit postundan yararlandım. Rehberden alıntı yapacağınız zaman kaynak olarak rehberin bağlantısını paylaşmayı unutmayın.

Rehber şu anlık sadece Arch sistemlere yönelik hazırlandı. Nedeni ise eğer Linux'da oyun oynamaya karar vermişseniz, en iyi performansı size Arch verecektir.

Yine de, rehberi Ubuntu, Mint, Fedora ve türevi dağıtımları tercih eden kullanıcıların okuyacağına eminim. Eğer sizin kullandığınız dağıtım bu rehberde yoksa ve tecrübeliyseniz, rehbere katkıda bulunmak isterseniz bana ulaşın.

Saf Arch, Manjaro, EndeavourOS ve ArcoLinux, kısacası Arch ve Arch tabanlı tüm distrolar için bu rehberdeki talimatları uygulayıp yüksek FPS değerlerinde özgürce oyun oynayabiliyeceksiniz.

Kernel aslında doğru sürücü kurulumdan sonra en önemli şeydir. Çoğu kişinin kernel seçimi muhtemelen zen-kernel oluyordur, ancak bazı Arch kurulum rehberlerine baktığımda farklı kernel indirten insanlar görüyorum. Eğer böyle bir hataya düştüyseniz ve özellikle ağır oyunları Linux'da çalıştırmayı hedefliyorsanız, mutlaka zen-kernel seçmelisiniz.

Kurulumuna gelecek olursak, terminalden:
Yazıyoruz. Ardından ekrana gelen soruya 'Y' yazıp ENTER'a basıyoruz.

NOT: Bu resmi olan en iyi optimizasyonu sağlayan kernel'dir. Resmi olmayan, daha iyi performans veren xankernel vardır ancak önermiyorum. zen-kernel Luqorix ile benzer şeyleri yapar ancak buradaki benchmark performansına aldanmayın, sadece xenkernel'i göstermek için paylaşıyorum.

Sürücü ve Steam kurulumunuz için multilib'i aktifleştirmeniz gerek. Şu an olmasa da, ilerde yine bir şeyle uğraşırken bunu açmak zorunda olacağınıza emin olun. Teknik kısımlarına değinmeye gerek duymuyorum.
Burada nano editor tercih ediyorum. Farklı bir editor kullanıyorsanız o da olur. Nano için anlatırsak, ok tuşlarından aşağı ok işareti olana basarak alt bölümlere inin, #[multilib] isminde bir şey göreceksiniz. Başında olan # işareti, bu bölümü yorum satırı haline getirerek kodun okunmamasını sağlar. Bu işareti silin. Son hali şöyle görünecektir:

Resimdeki gibi yorum satırını başarıyla kaldırmışsanız, CTRL + X ve sonrasında gelen soruya Y basarak kaydedip çıkmış oluruz. Kaydettiğinize emin olmak isterseniz:
Multilib ile alakalı en son olarak:
yazdıktan sonra rehberin diğer kısmına atlayabilirsiniz.

En önemli kısımlardan birisine geldik. Hatta benim adıma en önemlisi diyebilirim. Oyun performansını asıl etkileyecek olay sürücülerinizden geçiyor.

NOT: Burada yapacağınız işlemler, Arch'ın narin bir distro olmasından kaynaklı sisteminizin bozulmasına yol açabilir. Eğer Arch kullanan biriyseniz, zaten bunun farkında olarak yüklemişsinizdir. Sisteminizi yedeklemeyi unutmayın.

SON NOT: Rehberdeki talimatlara uyun, sıra dışı bir dönüt alırsanız lütfen bana iletin veya Arch Linux Forum'a[bbs.archlinux.org] giderek moderatörlere ulaşın. Aksi durumda kendinizi format atarken bulabilirsiniz.

Eğer yay indirmediyseniz, bu kısmı geçmeyin. yay indirmiş olanlar sonraki paragrafa geçebilir, bakın bölüm değil, paragraf. Terminali açın ve aşağıdaki komutları yazın. (bu 3 satır ayrı komutlardır, aynı anda yazmayın)
En son tekrar güncelleştirmeleri yapıyoruz.
Şimdi, sürücülerimizi kurmak için yay sihirbazımı da kurduğumuza göre gelelim kurulum aşamasına.
↓

Öncelikle buradaki[nouveau.freedesktop.org] listeden nvidia kartınızı bulun. Örneğin GT 740M kullanan birisi NVE0 kategorisine giriyor.
● Maxwell (NV110) yani yeni ekran kartı kullananlar
● Kepler (NVE0) serisi
gibi gibi. Listeyi üst tarafta bıraktım, kendinize göre kurarsınız. Bazı kişilere bu kafa karıştırıcı geliyor, anlamazsanız rehbere yorum atın, iletişime geçerek yardımcı olurum.

Burası NVIDIA kadar kafa karıştırıcı değil.

Bu iki komutu girmeyi unutmayın. Özellikle de kesinlikle reboot atın.

Evet. Windows'da olduğu gibi GNU/Linux kullanırken de güç yönetimini ayarlamalısınız. Bu Linux'un suçu değil, aksine bilgisayarın çalışma prensibi gereği her sistemde bu olması gerekir.
Ardından
İndirdikten sonra bazılarına reboot etmeden de bu güç planı ekleniyormuş, ancak bende öyle olmadı. Güç planınızı yenisiyle değiştirin. Bu oyunlardaki performansınızı arttıracaktır. Eğer oyun oynamıyorsanız ve laptopunuz fişe takılı değilse, bu modu değiştirin. Çünkü bu güç planı, ekstra kaynak tüketerek daha yüksek FPS değerleri almamızı hedefliyor.

Edit (ÖNEMLİ): XFCE masaüstü kullananlar kişilerde GUI Güç Yönetim Panel ekranı yokmuş. Bunu terminalden şu şekilde yapabilirsiniz:
AMD kullanan kişiler burayı geçsin. Bu ayarı yapmayan arkadaşlar oyunları açamayabilir. Terminalden şu kodu girin:
Sistemi yeniden başlattıktan sonra terminalinizi tekrardan açın ve şu kodu girin:

ProtonDB internet sayfasını nasıl doğru şekilde kullanmanız gerektiğini ve nasıl aktif edeceğinizi göstereceğim. Önce protondb'yi indirelim.
Sonrasında Steam'i açıyoruz. (yüklü değilse sudo pacman -S steam steam-native-runtime) Sol üst bölümde Steam > Ayarlar kısmına tıklıyoruz.















Açılan ayarlar sekmesinde en alt bölümde Steam Play sekmesine tıklıyoruz ve iki kutucuğu da aşağıdaki ekran görüntüsündeki gibi işaretliyoruz. (version kısmını biraz sonra anlatacağım)

Evet. Artık oyun oynamaya hazır sayılırız. Ancak en başında bir konuya değinmiştim. ProtonDB internet sayfasını kullanmaktan bahsetmiştim. Siteye bu yazının üstüne tıklayarak[www.protondb.com] giriniz.

Arama kısmına oynamak istediğiniz oyunun ismini girin, örneğin ben Stardew Valley oynayacağım. Stardew Valley'i aratıp üstüne tıkladım, burada oyunun ne kadar iyi çalıştığını ve hangi versiyonlarda sıkıntı çıkardığını, hangi versiyonlarda daha iyi performans verdiğini inceleyebilirsiniz.
Üstteki ekran görüntüsünde olduğu gibi, eğer yorumlar kısmında versiyona dair bir yorum yapılmamışsa, protondb'de son sürümü seçmeniz en garanti yoldur.

Buraya kadar rehberi takip edenlere teşekkürlerimi sunuyorum. Önerileriniz ve karşılaştığınız sorunlar için yorum atabilirsiniz.

Açıkçası rehber topluluk tarafından desteklenirse, başta Ubuntu ve Fedora olmak üzere, diğer dağıtımları da rehbere ekleyeceğim. Ana makinesinde bunları kullanan arkadaşlar varsa benimle iletişime geçmeleri hoşuma gider, rehbere katkı sağlayanlar kısmına sizleri eklerim.

Nihai amacım, Türkiye'de Linux farkındalığı oluşturmaktır. İngilizcesi olmayanlar, bu camiaya girdiğinde yabancı kalmasını istemiyorum. Okuyan herkese tekrardan teşekkürler.